Nederlandse benaming: Leids Plantje
De naam “Leids Plantje” heeft een bijzondere herkomst. Meer dan 50 jaar geleden werd dit plantje in aquaria gehouden zonder dat de wetenschappelijke naam bekend was. Opvallend genoeg werd het vooral gekweekt door aquarianen in Leiden (Nederland). Toen de plant verder werd verspreid, bleef de naam “Leids Plantje” hangen bij gebrek aan een officiële naam. Of dit verhaal een vaststaand feit is of een aquarianenlegende, blijft een mysterie.

Verspreidingsgebied
Afhankelijk van de literatuur is het verspreidingsgebied van Saururus cernuus verschillend omschreven:

  • Oostelijk Noord-Amerika
  • Noord- en Midden-Amerika
  • De zuidelijke Verenigde Staten, inclusief de Atlantische kustzone tot Canada

Voor praktische doeleinden houden we het op Noord-Amerika. In de hobby komt de plant vaak uit moerasculturen.

Uiterlijk
De naam “Leids Plantje” verwijst naar de submerse (onderwatervorm) van de plant. In zijn natuurlijke, emerse vorm kan de plant tot 1 à 1,5 meter hoog worden. In aquaria blijft hij aanzienlijk kleiner.

Kenmerken van de submerse vorm:

  • Stevige, ronde stengels van 4–7 cm
  • Hartvormige bladeren (ca. 6 cm lang, 3 cm breed)
  • Heldergroene kleur met handnervige bladstructuur (5 dikke en 2 dunne nerven)
  • Dikke, goed ontwikkelde wortelstokken

Verzorging
Saururus cernuus is een lichtminnende plant, dus zorg ervoor dat drijfplanten of ander drijvend groen het licht niet blokkeren. Gebruik gewoon leidingwater met een pH van ca. 7,8 en een hardheid van ca. 11 °dH.

Omdat het een moerasplant is, helpt het toevoegen van kleibolletjes aan de bodemgrond om de groei te ondersteunen. Ondanks aanpassingen aan de onderwatervorm zal de plant na verloop van tijd verzwakken. Vervang daarom regelmatig door nieuwe plantjes.

Plaats in het aquarium
De plant is ideaal als voorgrondbeplanting en kan gebruikt worden om “straatjes” te creëren. Door de lichtgroene kleur contrasteert het prachtig tegen een donkere achtergrond of kienhout. Het is minder geschikt als solitaire plant.

Vermeerderen
In aquaria groeit het Leids Plantje langzaam en vormt het weinig uitlopers. De dikke wortelstokken bieden echter een efficiënte manier om nieuwe planten te kweken. Snijd een stuk van de wortelstok af en laat het op het wateroppervlak drijven. Uit elke knoop ontstaan nieuwe plantjes, zodat je altijd een voorraad hebt.

Nawoord
Hoewel in de literatuur wordt verwezen naar moerascultuur als kweekmethode, ontbreekt vaak een gedetailleerde beschrijving. Het is waardevol om nieuwe leden kennis te laten maken met deze techniek. Een toekomstige bespreking zal dieper ingaan op het kweken van planten in moerascultuur.

Hubert Martens

Saururus cernuus – Het Leidse Plantje